Η ανοσοποίηση, η οποία πραγματοποίειται με τον εμβολιασμό, είναι το σημαντικότερο μέτρο για την πρόληψη της νοσηρότητας και της θνησιμότητας από λοιμώδη νοσήματα. Τα 2 είδη ενεργητικής ανοσοποίησης είναι:
- τα ζωντανά εξασθενημένα εμβόλια
- τα αδρανοποιημένα (ή νεκρά) εμβόλια
Τα προγράμματα των εμβολιασμών διαμορφώνονται λαμβάνοντας υπόψιν:
- το αν έχει προηγηθεί εμβολιασμός στο παρελθόν
- την επάρκεια ή μη του ανοσοποιητικού του ασθενούς
- την ασφάλεια του εμβολίου (κυρίως τυχόν επιπτώσεις στο έμβρυο σε εγκύους)
Το πρόγραμμα εμβολιασμών ενηλίκων αφορά:
- ενήλικες υγιείς και
- ενήλικες σε ειδικές ομάδες ατόμων με αυξημένο κίνδυνο ( δηλ. ανοσοκαταστολή, νεφρική ανεπάρκεια, ηπατική νόσος, χρόνια νοσήματα, αλκοολισμός κ.α., ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό )
Γενικά, όλοι οι ενήλικες πρέπει να έχουν ανοσία έναντι διφθερίτιδας, τετάνου, ανεμευλογιάς, ιλαράς, παρωτίτιδας και να εμβολιάζονται όταν δεν την έχουν.
Συστήνεται σε άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
Άτομα άνω των 11 ετών που δεν έχουν εμβολιασθεί με Tdap ή που είναι άγνωστο το ιστορικό του εμβολιασμού, θα πρέπει να εμβολιάζονται με 1 δόση Tdap και στη συνέχεια με Tdap κάθε 10 χρόνια. Σε ατελώς εμβολιασμένους ενήλικες, συμπληρώνονται οι δόσεις που υπολείπονται.
Άτομα που γεννήθηκαν πριν το 1970 είναι άνοσα.
Άτομα που γεννήθηκαν μέτα το 1970 πρέπει να εμβολιασθούν με 1 ή παραπάνω δόσεις MMR, εκτός αν υπάρχει επιβεβαιωμένη ανοσία ή αντένδειξη.
Συστήνεται σε γυναίκες ηλικίας 18 – 26 ετών.
Σε ενήλικες χωρίς ανοσία στην ανεμευλογιά πρέπει να εμβολιάζονται με 2 δόσεις εμβολίου ανεμευλογιάς. Ειδικότερα, όσοι βρίσκονται σε στενή επαφή με άτομα με ανοσοανεπάρκεια ή ανοσοκαταστολή και όσοι είχαν αυξημένο κίνδυνο έκθεσης και μετάδοσης του ιού.
Πρόκειται για τα εξής: συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό (PCV13) και πολυσακχαριδικό (PPSV23). Στις ηλικίες 19 - 64 ετών, συστήνεται σε άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου ( ενήλικες με χρόνιες παθήσεις, καπνιστές ανεξαρτήτως ηλικίας, ανοσοανεπάρκεια) Στις ηλικίες μεγαλύτερες των 65 ετών, συστήνεται να γίνεται το συζευγμένο εμβόλιο πνευμονιοκόκκου (PCV13) και μετά 6 – 12 μήνες το πολυσακχαριδικό (PPSV23).
Συστήνεται σε ειδικές κατηγορίες ενηλίκων.
Συστήνεται σε ανεμβολίαστους ενήλικες, χορηγούνται συνολικά 3 δόσεις. Η 2η δόση χορηγείται 1 μήνα μετά την 1η δόση, και η 3η δόση 2 μήνες μετά τη 2η.
Συστήνεται σε ενήλικες που εμπίπτουν σε ειδικές κατηγορίες (λειτουργική ή ανατομική ασπληνία ή ανεπάρκεια του συμπληρώματος, ή HIV λοίμωξη. Επιπλέον, 1 δόση σε πρωτοετείς φοιτητές ανεμβολίαστους που διαμένουν σε εστίες, προσωπικό εργαστηρίων, πρόσωπα που μένουν ή ταξιδεύουν σε ενδημικές περιοχές.
Συστήνεται να χορηγείται μία δόση του εμβολίου σε άτομα με δρεπανοκυτταρική αναιμία ή σπληνεκτομή ή ανοσοκαταστολή.
Μία δόση του εμβολίου κατά του Έρπητα Ζωστήρα σε ασθενείς άνω των 60 ετών, ανεξάρτητα αν έχει προηγηθεί στο παρελθόν επεισόδιο έρπητα ζωστήρα. Αντένδειξη αποτελεί ανοσοανεπάρκεια ή ανοσοκαταστολή.
«Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2017» - Το πρακτικό της 5ης Συνεδρίας για το έτος 2017 της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών (23/5/2017)